Ủy ban Giáo hội tuyên bố đã tìm ra ít nhất 8 nỗ lực của tình báo Mỹ (CIA) nhằm ám sát Fidel Castro trong giai đoạn 1960-1965. Fabian Escalante, nguyên giám đốc đã nghỉ hưu của cơ quan phản gián Cuba, người được giao nhiệm vụ bảo vệ Fidel Castro, ước tính số lượng các chương trình ám sát hoặc nỗ lực ám sát của Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ nhắm vào Fidel là 638 (tính tới 2006).
Các nỗ lực ám sát rất đa dạng, bao gồm xì gà tẩm độc tố hoặc tẩm thuốc nổ, bút bi chứa một ống tiêm tẩm chất độc chết người, và thuê mafia ám sát… Một số âm mưu đã được miêu tả trong một bộ phim tài liệu với tựa đề 638 cách để giết Castro phát sóng vào năm 2006 bởi Channel 4 – kênh truyền hình dịch vụ công cộng của Anh.
Fidel Castro lúc còn trẻ |
Castro từng nói: “Nếu sống sót sau các vụ ám sát cũng được trao huy chương Olympic, tôi nhất định sẽ giành được huy chương vàng.”
Chi tiết các vụ ám sát Fidel Castro của CIA
Từ “người yêu cũ” đầu độc, xì gà bị tẩm thuốc hay vỏ sò phát nổ, cựu lãnh tụ Cuba Fidel Castro đã sống sót qua hàng trăm âm mưu ám sát nhắm vào ông trong suốt nửa thế kỷ.
‘Mỹ nhân kế’
Tháng 1/1960, CIA thuê Marita Lorenz, một cô gái Mỹ từng có quan hệ tình cảm với Castro, trở lại Cuba để đầu độc Castro. Nhiệm vụ của cô ở Cuba rất đơn giản: Bỏ một viên thuốc độc do CIA đưa vào ly nước của Castro rồi chạy trốn.
Fidel Castro và Marita Lorenz trong lần đầu tiên gặp gỡ ở cảng Havana năm 1959. Ảnh: AP. |
Tuy nhiên, Castro khám phá ra âm mưu này. Ông đưa cho Lorenz một khẩu súng và nói cô hãy bắn ông nhưng Lorenz không thể xuống tay.
“Ông ấy rít một hơi xì gà và nhắm mắt lại. Ông ấy đặt mình vào thế nguy hiểm vì ông biết tôi không thể làm thế. Ông ấy vẫn yêu tôi và tôi vẫn yêu ông ấy”, Lorenz kể lại trong một bộ phim tài liệu sau này, khi CIA đã được phép giải mật thông tin.
Xì gà tẩm độc
Các âm mưu ám sát Fidel Castro thường được lên kế hoạch dựa trên sở thích của ông. Vì vậy, CIA nhiều lần nhắm vào xì gà, đánh tráo xì gà của ông với loại tẩm thuốc độc hoặc thậm chí thuốc nổ, CNN cho hay.
Biết Castro thích lặn biển, các điệp viên CIA đã dụng công làm nên một vỏ sò rất đẹp có chứa thuốc nổ để thu hút ông. Tuy nhiên, đây lại là một âm mưu bất thành nữa.
Năm 1963, luật sư người Mỹ James B. Donovan đến Cuba để đàm phán việc trả tự do cho những người Cuba lưu vong làm việc cho CIA. CIA đã sắp xếp để Donovan tặng cho Castro một bộ đồ lặn tẩm thuốc độc. Tuy nhiên, Donovan, người có quan hệ thân thiết với Castro, đã yêu cầu CIA không được đụng vào bộ đồ ông định tặng cho nhà lãnh đạo Cuba.
Theo Reuters, kế hoạch ám sát Castro tiến gần thành công nhất là năm 1963, khi thuốc độc được chuyển vào khách sạn Havana Libre và chuẩn bị được bỏ vào loại sữa socola yêu thích của Castro. Khi người bồi bàn, tức sát thủ của CIA, đi lấy thuốc độc thì phát hiện lọ thuốc bị kẹt trong tủ lạnh. Bình thuốc bị lộ ra khi người này cố gắng kéo nó khỏi tủ lạnh.
Ám sát khi đi bơi
Biết được sở thích bơi lặn ở bờ biển Cuba của Castro, CIA đã khảo sát các động vật thân mềm trên một khu vực rộng của biển Caribê. Ý tưởng là tìm một con sò đủ lớn để chứa đủ một lượng chất nổ chết người. Con sò đó sẽ được sơn vẽ nhiều màu sắc và đủ hấp dẫn để thu hút sự chú ý của Castro khi ông ở dưới nước.
Tài liệu tiết lộ dưới thời Tổng thống Bill Clinton xác nhận rằng kế hoạch này đã được cân nhắc, nhưng cũng giống như những kế hoạch khác, nó chỉ nằm trên bàn phác họa mà thôi. Một kế hoạch ám sát Castro không thành khác cũng liên quan tới hoạt động dưới nước của Castro. Một bộ quần áo lặn được chuẩn bị cho vị Chủ tịch này và có thể khiến ông bị nhiễm nấm và chuyển thành căn bệnh ngoài da mãn tính, làm suy nhược dần cơ thể Castro.
Nhờ thế giới ngầm ám sát
Có lần, CIA còn sờ tới các nhân vật trong thế giới ngầm để tiến hành vụ giết hại. Một trong những người bạn học cùng lớp của Castro cũng định bắn ông này trên đường phố giữa ban ngày ban mặt như một tên mafia. Và kẻ bắn tỉa này cũng không may mắn hơn những kẻ tù tội hay đánh bom trước đó.
Ám sát không được thì chơi xấu
Không phải mọi nỗ lực của CIA đều nhằm giết Castro. Đôi khi họ chỉ cần chơi xấu ông. Năm 1960, khi Castro chuẩn bị phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, CIA đã cho một loại bột vào trong đôi giày Castro với mục đích làm ông rụng râu.
Khi âm mưu này thất bại, CIA chuyển sang đánh tráo hộp xì gà của Castro với loại có tẩm LSD – một chất kích thích – hy vọng làm Castro mất kiểm soát và phá lên cười trong một buổi phỏng vấn trên truyền hình, Escalante kể lại.
Những nỗ lực ám sát Castro của CIA lẫn những người Cuba lưu vong chưa một lần thành công nhưng ít ra chúng làm ông phải bỏ đi sở thích của mình. Năm 1985, Castro bỏ thói quen hút xì gà vì lý do sức khỏe nhưng ông không quên nói thêm: “Điều đúng đắn nhất bạn có thể làm với hộp xì gà của mình là mang nó tặng cho kẻ thù”.Vụ ám sát nghiêm trọng xảy ra gần đây nhất là vào năm 2000, nhân chuyến thăm của Castro tới Panama. Âm mưu này là giấu 90 kg thuốc nổ mạnh dưới bục phát biểu mà Castro sẽ đứng nói chuyện. Lúc đó, vệ sĩ của Castro có mang theo các dụng cụ phát hiện bom mìn và đã vô hiệu hóa số chất nổ này.
(Tổng hợp)