Ung thư là gì? Nên làm gì khi biết mình, người thân bị ung thư

288

Chẩn đoán mắc bệnh ung thư luôn là đáng sợ và làm thay đổi cuộc sống của bạn Tuy nhiên, trạng thái tâm lý tốt và sự hiểu biết đúng về bệnh sẽ giúp quá trình điều trị của bạn thêm hiệu quả và dễ dàng.

Bị ung thư không có nghĩa là bạn mất hy vọng. Triển vọng của nhiều bệnh ung thư đã được cải thiện không ngừng. Một số bệnh ung thư có thể chữa được, trong khi nhiều bệnh ung thư khác có thể kiểm soát được. Nếu bệnh ung thư đó không thể kiểm soát được, thì người ta cũng có thể làm giảm những triệu chứng này, điều đó sẽ làm cho cuộc sống dễ chịu hơn.

Ung thư là gì?

Ung thư (cancer) là một nhóm các bệnh liên quan đến việc phân chia tế bào một cách vô tổ chức và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến nơi xa (di căn) qua hệ thống bạch huyết hay mạch máu. Di căn là nguyên nhân gây tử vong chính của ung thư. Hiện có khoảng hơn 200 loại ung thư.

Ung thư còn được gọi là u ác tính. Ung thư không phải là một bệnh. Bệnh này là một nhóm của hơn 100 bệnh khác nhau. Bệnh ung thư không lây truyền.

Ung thư xảy ra khi các tế bào phân chia không kiểm soát được. Những tế bào bất thường này cá thể xâm nhập vào các mô lân cận hoặc di chuyển đến các vị trí ở xa bằng cách nhập vào mạch máu hoặc hệ bạch huyết.

Ung thư (cancer) là từ Latin chỉ con cua. Người xưa dùng từ này để nói lên sự ác tính chắc chắn không còn nghi ngờ gì nữa bởi vì khối ung thư toả ra những nhánh giống như chân cua bám chắc vào các mô mà nó xâm nhập.

Để cơ thể con người hoạt động bình thường, mỗi cơ quan phải có một số lượng nhất định các tế bào. Tuy nhiên các tế bào trong hầu hết các cơ quan có tuổi thọ ngắn, và để tiếp tục hoạt động cơ thể cần để thay thế các tế bào bị mất này bằng quá trình phân chia tế bào.

Phân chia tế bào được điều khiển bởi các gen nằm trong nhân tế bào. Chúng có chức năng như một sự hướng dẫn nói với các tế bào loại protein nào cần làm, nó sẽ phân chia như thế nào và nó sẽ sống bao lâu. Mã di truyền này có thể bị hư hại bởi một số yếu tố dẫn đến sai sót xảy ra trong sự hướng dẫn đó. Những lỗi này có thể làm thay đổi đáng kể cách tế bào hoạt động. Thay vì nghỉ ngơi các tế bào có thể tiếp tục phân chia, thay vì chết các tế bào có thể vẫn sống.

Một số cơ chế được đưa ra để ngăn chặn các lỗi di truyền xảy ra và để loại bỏ các tế bào bất thường di truyền khỏi cơ thể. Tuy nhiên, ở một số người các biện pháp phòng ngừa này là không đủ và một số lượng của các tế bào bất thường mà đã thoát khỏi sự kiểm soát của cơ thể bắt đầu phát triển. Những tế bào ung thư này tụ tập lại và tiêu diệt các mô bình thường.

Các tế bào ung thư cần các chất dinh dưỡng để tồn tại và phát triển. Nhiều loại ung thư có thể kích thích sự tăng trưởng mạch máu để cung cấp cho chúng dinh dưỡng mà chúng cần.

Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới và chiếm 7,6 triệu (13%) của tất cả các trường hợp tử vong trong năm 2008. Các loại ung thư thường gặp nhất trên toàn thế giới là:

Ở Nam giới (theo thứ tự số ca tử vong toàn cầu):

– Ung thư Phổi

– Ung thư Gan

– Ung thư Dạ dày

– Ung thư Đại trực tràng

– Ung thư Thực quản

– Ung thư Tuyến tiền liệt

Ở Nữ giới (theo thứ tự số ca tử vong toàn cầu):

– Ung thư Vú

– Ung thư Phổi

– Ung thư Đại trực tràng

– Ung thư Cổ tử cung

– Ung thư Dạ dày

– Ung thư Gan

Làm gì khi biết mình bị ung thư?

Thường thì điều đầu tiên người ta thường hỏi khi được cho biết mình bị bệnh ung thư là “Tôi sắp chết phải không?” Hãy nói với bác sĩ của bạn về việc chẩn đoán như thế có ý nghĩa như thế nào đối với bạn và tương lai của nó sẽ ra sao. Hiểu biết rõ hơn về bệnh của bạn sẽ giúp bạn không còn sợ sệt nữa. Điều bạn hy vọng cũng có thể sẽ thay đổi trong quá trình điều trị.

Việc chia sẻ thông tin về việc chẩn đoán ung thư có thể khó khăn. Bạn có thể cảm thấy không thoải mái khi nói về những vấn đề riêng tư, hoặc bạn không chắc về việc gia đình và bạn bè bạn sẽ phản ứng thế nào, muốn bảo vệ những người thân yêu của bạn, nhưng việc chia sẻ thông tin có thể làm bạn gần gũi hơn với họ. Việc có thể chia sẻ nỗi lo âu và sợ hãi của bạn với họ có thể làm cho bạn cảm thấy mạnh mẽ hơn và nó sẽ giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn này. Bạn không phải đối mặt với bệnh ung thư một mình. Những người thân bên bạn có thể muốn biết điều gì đang xảy ra, vì thế họ có thể hỗ trợ bạn.

Đôi khi bạn cảm thấy rằng không ai hiểu bạn đang làm gì. Đến một lúc nào đó, khi bạn cần sự hỗ trợ, bạn hãy cố gắng mở lòng. Hãy nói với mọi người về bệnh tật khi bạn cảm thấy đã sẵn sàng và chuẩn bị cho mọi câu hỏi, nhưng hãy đặt ra một ranh giới, bạn không bắt buộc phải chia sẻ tất cả thông tin chi tiết với mọi người.

Việc cố giấu diếm bệnh thường là không thành công. Sớm hay muộn thì gia đình và bạn bè của bạn sẽ biết rằng bạn bị ung thư. Hầu hết mọi người đều nhận ra rằng có điều gì đó đang làm phiền bạn hoặc họ sẽ chú ý đến những thay đổi bề ngoài hoặc hành vi của bạn. Gia đình hoặc bạn bè thân của bạn có thể sẽ cảm thấy tổn thương nếu bạn không nói cho họ biết.

Một số người tránh việc nói ra với con cái nếu họ bị ung thư. Tuy nhiên, trẻ con thường sẽ cảm nhận thấy sự bất thường ngay cả khi chúng không biết nó là cái gì. Nếu không được cho biết điều đang xảy ra, chúng có thể tưởng tượng ra điều tồi tệ nhất. Chúng cũng có thể biết được điều đó từ một người khác, điều đó có thể khiến chúng cảm thấy tức giận hoặc bối rối.

Một số phụ huynh nghĩ rằng họ đang bảo vệ con cái họ bằng cách giấu những tin xấu. Trên thực tế, con cái bạn có thể sẽ được lợi từ sự cởi mở và trung thực của các bạn. Hãy cân nhắc điều bạn sẽ nói trước khi trao đổi. Hãy nói chuyện với con cái bạn để chúng có thể hiểu, bạn nên sử dụng việc giải thích đơn giản cho chúng. Trấn an con bạn rằng bệnh của bạn không phải do lỗi của chúng và khuyến khích chúng nói với bạn về những điều chúng biết về bệnh ung thư và trả lời các câu hỏi một cách trung thực.

Đôi khi các thành viên trong gia đình biết về bệnh ung thư của bệnh nhân trước bệnh nhân. Họ có thể nghĩ người mắc bệnh ung thư quá trẻ hoặc quá già để được cho biết sự thật.

Những người mắc bệnh ung thư thường nói họ muốn biết chuyện gì đang diễn ra, để họ có thể quyết định sẽ theo phương pháp điều trị nào, và nếu diễn biến bệnh xấu thì sẽ giành thời gian làm những việc gì.

Với nhiều người, ung thư là một trải nghiệm thay đổi cuộc sống. Sau khi quá trình điều trị kết thúc, bạn có thể hy vọng cuộc sống sẽ quay lại như trước đây, trước lúc bạn biết mình bị ung thư. Điều chỉnh cuộc sống/sinh hoạt sau khi điều trị có thể mất thời gian. Những sinh hoạt bình thường có thể sẽ không giống trước đây. Trải nghiệm của bạn với bệnh ung thư có thể sẽ khiến bạn suy nghĩ cẩn thận về điều gì là quan trọng đối với bạn và xây dựng quan điểm mới trong cuộc sống, giá trị và những ưu tiên.

Trong khi bạn đang cho mình thời gian để điều chỉnh cuộc sống sau khi bị ung thư, nên nhớ rằng gia đình và bạn bè bạn cũng sẽ cần thời gian. Cũng giống như bạn, họ cũng đã từng trải qua những lúc khốn khó và họ có thể cần thời gian để nghỉ ngơi và điều chỉnh lại.

Có nhiều việc khác nhau mà bạn có thể làm để chăm sóc cho bản thân sau khi bạn được điều trị để duy trì chế độ ăn và lối sống khỏe mạnh, bắt đầu lại những sinh hoạt/hoạt động trước đây như những sở thích riêng, thể thao hay công việc, học kỹ năng thư giãn, vui vẻ và cười đùa. Tư vấn cũng có thể giúp bạn thay đổi cuộc sống sau điều trị. Ung thư không phải lúc nào cũng là trải nghiệm tiêu cực. Một số người bị ung thư nhưng vẫn còn sống nói rằng ung thư có ảnh hưởng tích cực đến cuộc sống của họ.

Công việc là một phần quan trọng trong cuộc sống đối với nhiều người và không chỉ là cách kiếm thu nhập. Công việc mang lại cho bạn sự thỏa mãn và cơ hội để bạn hòa nhập với xã hội. Quay trở lại làm việc có thể là một cách để khiến bạn cảm thấy bình trường trở lại.

Bạn là người biết rõ nhất khi nào nên quay lại làm việc. Điều này khác nhau giữa mọi người và sẽ phụ thuộc vào tình trạng của bạn. Có thể sẽ có ích nếu bạn quay lại làm việc trong những giai đoạn ngắn và tăng dần thời gian khi bạn thấy khỏe hơn. Hãy cố gắng làm từ từ để bạn không cảm thấy quá mệt mỏi. Hãy cân nhắc việc nói chuyện với ông chủ của bạn về công việc bán thời gian, chia sẻ công việc hoặc làm việc ở nhà.

Bạn có thể nhận thấy quan hệ với đồng nghiệp sẽ thay đổi khi bạn quay trở lại làm việc. Cũng giống như gia đình và bạn bè của bạn, các đồng nghiệp có thể sẽ không biết nói gì với bạn hoặc cố gắng tránh làm bạn buồn. Một vài bệnh nhân ung thư thấy rằng việc cởi mở về bệnh của mình khiến mối quan hệ với đồng nghiệp dễ dàng hơn.

Đây là những ý kiến được tờ Huffington Post tổng hợp từ chia sẻ của các cặp cha mẹ có con bị ung thư.

1. Làm quen với cách dùng từ mới

Cha mẹ và gia đình phải hiểu được những từ chuyên ngành y học liên quan đến ung thư như ác tính, tiểu cầu, bạch cầu. Có hiểu thì mới nhận thức được tình trạng bệnh của người thân.

2. Dành nhiều thời gian tìm hiểu về ung thư

“Giống như hầu hết các cha mẹ có con bị ung thư, tôi nhanh chóng hiểu về loại ung thư con mình đang mắc. Tôi đọc rất nhiều bài báo, nghiên cứu về ung thư, các thử nghiệm lâm sàng thành công và dấu hiệu tái phát bệnh, dấu hiệu bị nhiễm trùng”, một phụ huynh có con bị ung thư chia sẻ với Huffington Post.

3. Chăm sóc người thân bị ung thư là cuộc chiến đường dài

Chăm sóc con hay người thân bị ung thư là một quá trình kéo dài. Rất nhiều người đã phải nghỉ việc và vật lộn với rất nhiều hóa đơn sinh hoạt, viện phí, thuốc chữa bệnh…

4. Luôn bị nỗi sợ hãi ám ảnh

Người nhà phải luôn đối mặt với nỗi sợ hãi mất người thân và ám ảnh phải sống thiếu họ. Họ lo sợ khối u sẽ ngày càng lớn hơn, sợ người thân sẽ chết và những nỗ lực chiến đấu với bệnh tật thành công cốc.

5. Nên công bố việc người nhà bị ung thư lên mạng xã hội

Sau khi thông báo riêng với gia đình và bạn bè, mọi người nên cân nhắc thông báo việc này lên mạng xã hội. Hành động này nghe có vẻ hơi khác thường nhưng cần thiết. Tuy nhiên việc này lại gây ra tranh cãi rất nhiều, bởi nhiều người không muốn người khác biết chút nào về chuyện bệnh tật của người nhà, nhất là ung thư.

Thông báo người thân bị ung thư lên mạng xã hội sẽ giúp người nhà nhận được nhiều sự an ủi. Đặc biệt, họ có thể tìm thấy những sự giúp đỡ không ngờ tới.

(Tổng hợp)